دستگاه اکسیژن ساز چیست؟
دستگاه اکسیژن ساز از جمله تجهیزات پزشکی است که برای انتقال اکسیژن به افراد با مشکلات تنفسی استفاده می شود. این دستگاه هوای محیط را دریافت و فیلتر می کند و غلظت اکسیژن آن را بالا می برد و سپس اکسیژن را بسته به نوع دستگاه به صورت پالسی(Impulsive) یا پیوسته(Continuous) به مصرف کننده انتقال می دهد. خروجی دستگاه معمولا بر اساس واحد لیتر بر دقیقه (LPM) سنجیده می شود که اکسیژن ساز های خانگی معمولا ۵، ۸ یا ۱۰ لیتری هستند و پزشک متخصص تجویز می کند که از چه میزان خروجی اکسیژن در هنگام استراحت، خواب و یا فعالیت بهتر است استفاده شود.
نحوه عملکرد دستگاه اکسیژن ساز:
دستگاه اکسیژن ساز مشابه یک دستگاه تصفیه هوا، هوا را به داخل می کشد، آن را تغییر می دهد و سپس آن را منتقل می کند. همانطور که گفته شد، ۷۸ درصد حجم هوا نیتروژن و ۲۱ درصد آن اکسیژن است. چنانچه نیتروژن از هوا جدا شود، هوای باقی مانده اکسیژن با خلوص ۹۰ تا ۹۵ درصد خواهد بود. از اجزای اصلی اکسیژن ساز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مجموع فیلترها: به منظور زدودن ناخالصی ها از هوای ورودی
- کمپرسور هوا: به منظور دریافت هوا و انتقال آن به فیلترها
- پودر زئولیت: پودر آلومینوسیلیکات متخلل است که نیتروژن هوا را جدا می کند.
- خروجی اکسیژن: محلی که اکسیژن از آن خارج می شود که معمولا توسط نازال یا ماسک به بیمار منتقل می شود.
- فلومتر: با کمک آن می توان شدت جریان اکسیژن خروجی را بر حسب لیتر بر دقیقه تنظیم کرد.
- لیوان اکسیژن: این لیوان تا اندازه مشخص از آب پر می شود و اکسیژن تولیدی از داخل آن عبور داده می شود تا زمانی که به بیمار می رسد مرطوب باشد و ریه بیمار را اذیت نکند.
هوای ورودی توسط کمپرسور هوا از داخل مجموعه ای از فیلتر ها عبور داده و فشرده می شود و وارد بستر زئولیت می شود تا نیتروژن آن جذب شود. از آنجایی که پودر زئولیت متخلل است، دارای سطح تماس بالایی است و بازده عمل جذب نیتروژن افزایش می یابد. در این مرحله خلوص اکسیژن تا ۹۵ درصد بالا رفته و برای انتقال به بیمار آماده است. معمولا در دستگاه های اکسیژن ساز از دو بستر زئولیت استفاده می شود که زمانی که یکی از نیتروژن اشباع شد، دومی عمل جذب نیتروژن را انجام می دهد تا بستر اول از نیتروژن تخلیه شود. این فرآیند به منظور تولید یکنواخت اکسیژن با خلوص بالا ادامه پیدا می کند و خروجی آن توسط فلومتر تنظیم می شود.
انواع دستگاه اکسیژن ساز:
اکسیژن ساز ها بر حسب اینکه در مکان ثابت استفاده شوند و یا برای بیمار قابل حمل باشند به دو گروه اصلی ثابت (خانگی) و پرتابل تقسیم می شوند. اکسیژن سازهای خانگی از برق شهری استفاده می کنند و چرخ دار هستند و در محیط خانه قابل انتقال می باشند. همچنین بیمار می تواند برای راحتی بیشتر از نازال اکسیژن با طول بیشتر استفاده کند تا آزادی عمل بیشتری داشته باشد. معمولا به بیماران توصیه می شود که در کنار دستگاه اکسیژن ساز، یک کپسول اکسیژن نیز تهیه کنند تا چنانچه به هر دلیلی مانند قطعی برق شهری، دستگاه عملکرد خود را نداشت، بیمار با مشکل کمبود اکسیژن مواجه نشود.
اکسیژن ساز پرتابل، دارای باتری قابل شارژ است و برای بیمارانی استفاده می شود که فعالیت های خارج از منزل دارند و نیاز دارند که اکسیژن ساز برای تامین اکسیژن همراه داشته باشند. این مدل از دستگاه ها برای کنترل میزان مصرف باتری، از روش پالسی برای تولید اکسیژن استفاده می کنند. نکته مهم در هنگام خرید دستگاه اکسیژن ساز پرتابل علاوه بر خلوص اکسیژن تولیدی، وزن دستگاه و میزان دوام باتری در هنگام مصرف اکسیژن در فلو بیشینه است. دستگاه اکسیژن ساز پرتابل در مقایسه با دستگاه اکسیژن ساز خانگی گران تر هستند.
دستگاه اکسیژن ساز در بازار تجهیزات پزشکی ایران:
در بازار تجهیزات پزشکی ایران انواع برندهای خارجی مانند فیلیپس، نایدک، دویل بیس، زنیت مد، یوول، لانگفیان و … حضور دارند که ساخت کشور های آمریکا، چین، تایوان و … هستند. خوشبختانه در ماه های اخیر شرکت های ایرانی نیز به ساخت دستگاه های اکسیژن ساز ورود کرده اند. برندهایی مانند اکسیژن پلاس، اکساز و سوشیا از برندهای ساخت ایران هستند که به دلیل قیمت مناسب تری که در مقایسه با دستگاه های خارجی دارند، توانسته اند بخشی از بازار را به خود اختصاص دهند.
دیدگاه خود را بنویسید